تقویم تاریخ شهریور
23 اوت 218 پ.م: حمله سپاه 59 هزار نفری کارتاژ (به فرماندهی هانیبال) به اسپانیا
1 شهریور 610خ: کشته شدن جلال الدین خوارزمشاه (منگوبرتی)، شاه ایران، به دست کردها در کوههای میافارقین، پس از 11 سال فرمانروایی؛ بدین ترتیب دولت خوارزمشاهی پس از 134 سال حکومت در ایران برچیده شد.
24 اوت 79م: فوران آتشفشان کوه وزو در ایتالیا که دو روز ادامه داشت، موجب مدفون شدن سه شهر پمپئی و استابیا و هرکولانوم در زیر خاکستر و مرگ 15 هزار تن شد.
24 اوت 79م: کشته شدن پلینی مهین، سیاستمدار و طبیعیدان رومی، بر اثر آتشفشان وزو، در 56 سالگی
24 اوت 410م: حمله 40 هزار تن از ویزیگوتها (به رهبری آلاریک) به شهر رم و غارت و تخریب شهر در سه روز
2 شهریور 359خ: تولد ابوعلی سینا (حسین بن عبدالله)، پزشک و فیلسوف ایرانی، در روستای افشنه از توابع بخارا؛ او در تیرماه 416خ درگذشت.
24 اوت 1900م: درگذشت فردريش نيچه، فيلسوف آلماني، در 56 سالگي؛ او مي گفت كه اخلاق معنا ندارد و غريزه و اراده راهنماي انسان در زندگي است. «تبارشناسي اخلاق» و «چنين گفت زرتشت» از آثار نيچه است.
3 شهریور 13خ: درگذشت ابوبکر، نخستین خلیفه مسلمانان، در 61 سالگی، پس از دو سال خلافت
3 شهریور 271خ: درگذشت نصر بن احمد سامانی، حاکم ماوراء النهر، در سمرقند، پس از 28 سال فرمانروایی؛ او در سال 253خ دولت سامانی را تأسیس کرد.
3 شهریور 601خ: کشته شدن جمال الدین محمد بن علی سمرقندی، پزشک ایرانی، در هرات و به دست مغولان
3 شهریور 606خ: درگذشت چنگیز خان مغول در 72 سالگی، پس از 21 سال رهبری مغولان
25 اوت 1270م: درگذشت لویی نهم، شاه فرانسه، در 56 سالگی در تونس، پس از 44 سال فرمانروایی
3 شهریور 1320خ: اشغال ایران توسط متفقین
26 اوت 935م: تأسیس دولت اخشیدیان در مصر که تا 969م پابرجا بود. پایه گذار این دولت محمد بن طغج (اخشید) نام داشت و تا 946م فرمان راند.
26 اوت 1071م: شکست سپاه صد هزار نفری بیزانس از سپاه 15 هزار نفری سلجوقیان، در نبرد ملازگرد در ارمنستان
4 شهریور 464خ: درگذشت امام الحرمین عبدالملک جوینی، فقیه اشعری مذهب ایرانی، در 56 سالگی در نیشابور؛ او از 427 تا 443خ در مکه و مدینه به تدریس پرداخت.
4 شهریور 736خ: کشته شدن ابواسحاق اینجو، حاکم پیشین فارس، در 36 سالگی در شیراز؛ او از 721 تا 731خ حکومت داشت.
27 اوت 479 پ.م: شکست ایرانیان از اسپارتیها در نبرد پلاته در یونان؛ البته در واقعیت تاریخی این رویداد تردید هست.
5 شهریور 99خ: کشته شدن یزید بن مهلّب، والی عراق، به سبب شورش بر ضد خلیفه؛ بدین ترتیب دوران چیرگی خاندان مهلب بر عراق و ایران پایان یافت.
5 شهریور 539خ: شکست بقراتکین قراخانی (حاکم ماوراء النهر) از امیر ایساق (حاکم خراسان) در نزدیکی جوین
5 شهریور 766خ: تصرف اصفهان به دست امیر تیمور گورکان
27 اوت 1770م: تولد فردریش هگل، فیلسوف آلمانی؛ او در 1831م درگذشت.
28 اوت 522 پ.م: درگذشت کمبوجیه، شاه ایران، در حمات سوریه، پس از 8 سال فرمانروایی
28 اوت 430م: درگذشت قدیس آگوستینوس، فیلسوف و روحانی مسیحی، در 76 سالگی در شمال آفریقا؛ او چند سال مانوی بود و در 387م مسیحی شد.
6 شهریور 756خ: تولد شاهرخ گورکانی پسر تیمور، شاه ایران، در سمرقند؛ او در 783خ به شاهی رسید و در 826خ درگذشت.
6 شهریور 1311خ: درگذشت حسن مستوفی الممالک، سیاستمدار ایرانی، در 57 سالگی
29 اوت 1632م: تولد جان لاک، فیلسوف انگلیسی؛ او در 1704م درگذشت.
30 اوت 526م: درگذشت تئودوریک، شاه اوستروگوت ایتالیا، در 72 سالگی، پس از 33 سال فرمانروایی در ایتالیا و 51 سال رهبری بر اوستروگوتها
8 شهریور 62خ: واقعه حرّه در مدینه؛ 10 هزار تن از اهالی مدینه در این روز به دست سپاهیان خلیفه یزید کشته شدند.
8 شهریور 1000خ: درگذشت شيخ بهايي (بهاءالدين محمد بن حسين حارثي عاملي)، فقيه و رياضيدان و فيزيكدان و شاعر ايراني لبنانی تبار، در 74 سالگي؛ او از 977خ شيخ الاسلام اصفهان، پايتخت ايران، بود. ساخت مناره جنبان اصفهان و حمامي كه با يك شمع گرم مي شد، از كارهاي شيخ بهايي است. «خلاصه الحساب»، «جامع عباسي» در فقه، «تشريع الافلاك»، «الاسطرلاب»، «تهذيب البيان» در نحو و «كشكول» از آثار اوست.
8 شهریور 1286خ: ترور علی اصغر خان اتابک، نخست وزیر ایران، در تهران، پس از 4 ماه وزارت
8 شهریور 1348خ: درگذشت سید ضیاء الدین طباطبایی، سیاستمدار ایرانی، در 80 سالگی؛ او در 3 اسفند 1299خ کودتا کرده بود.
31 اوت 12م: تولد کالیگولا، سومین امپراتور روم؛ او در سال 37م به سلطنت رسید و در سال 41م درگذشت.
31 اوت 313م: صدور فرمان میلان مبنی بر آزادی مسیحیت در قلمرو روم، توسط کنستانتین
31 اوت 683م: درگذشت کینیچ جناب پاکال، شاه پالنکه در مکزیک، در 80 سالگی، پس از 68 سال فرمانروایی
9 شهریور 244خ: تولد محمد بن زکریا رازی، شیمیدان و پزشک ایرانی، در شهر ری؛ او در 304خ درگذشت.
9 شهریور 478خ: درگذشت سلطان ابراهیم غزنوی در 66 سالگی، پس از 40 سال فرمانروایی
31 اوت 1218م: درگذشت ملک عادل ابوبکر، سلطان ایوبی مصر و شام، در 73 سالگی در دمشق؛ او در 1196م به حکومت شام رسید و در 1200م نیز سلطان مصر شد.
31 اوت 1404م: رسیدن روی گونزالس دو کلاویخو (سفیر کاستیل اسپانیا) به شهر سمرقند (پایتخت امیر تیمور گورکان)؛ کلاویخو در 8 سپتامبر با تیمور دیدار کرد.
31 اوت 1907م: امضای قرارداد 1907 میان انگلستان و روسیه، مبنی بر تقسیم ایران
سپتامبر 281 پ.م: کشته شدن سلوکوس یکم، شاه ایران، به دست یک شاهزاده مصری در یونان در 73 سالگی، پس از 31 سال فرمانروایی
سپتامبر 46م: کشته شدن وردان اشکانی، شاه ایران، پس از 6 سال پادشاهی؛ گودرز دوم جانشین او شد و 5 سال فرمان راند.
سپتامبر 628م: درگذشت قباد دوم ساسانی (شیرویه)، شاه ایران، پس از 6 ماه فرمانروایی؛ اردشیر سوم که کودکی 7 ساله بود جانشین پدرش شد و 19 ماه فرمان راند.
سپتامبر 629م: شکست مسلمانان از رومیان در نبرد موته در شرق رود اردن؛ جعفر بن ابی طالب در 29 سالگی و زید بن حارثه در 41 سالگی شهید شدند.
سپتامبر 631م: درگذشت بوراندخت دختر خسرو پرویز، شاه ایران، پس از 15 ماه فرمانروایی؛ دربار ایران 9 ماه در آشفتگی بود تا آنکه یزدگرد سوم به شاهی رسید.
سپتامبر 653م: شکست مسلمانان از بیزانسیها در نبرد دریایی در نزدیکی کوه فینکس؛ 20 هزار رومی کشته شدند ولی مسلمانان به سبب نابودی ناوگانشان عقب نشستند.
سپتامبر 1077م (شهریور 456خ): درگذشت ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی، مورخ و ادیب ایرانی، در 83 سالگی
سپتامبر 1091م: تصرف غرناطه در اندلس به دست مرابطون و سقوط دولت زیریان در آنجا، پس از 79 سال حکومت
سپتامبر 1127م (شهریور 506خ): آغاز حکومت اتابکان زنگی در موصل که تا 1250م (629خ) ادامه داشت.
سپتامبر 1269م: سقوط دولت موحدون در مراکش پس از 139 سال حکومت
10 شهریور 207خ: درگذشت حمزه آذرک، شورشی سیستان که از خوارج بود؛ او در سال 177خ قیام خود بر ضد خلافت عباسی را آغاز کرده بود.
10 شهریور 294خ: درگذشت احمد نسایی، فقیه و محدث ایرانی، در 81 سالگی در رمله شام؛ او نویسنده کتاب سنن نسایی است که یکی از کتابهای حدیثی ششگانه اهل سنت به شمار می رود.
1 سپتامبر 1174م: آغاز ساخت برج پیزا در ایتالیا؛ این سازه که 55 متر بلندی دارد، کمی پس از پایان ساخت، شروع به کج شدن کرد.
2 سپتامبر 31 پ.م: شکست مارکوس آنتونیوس از اوکتاویوس (سرداران رومی) در نبرد دریایی آکتیوم در غرب یونان
2 سپتامبر 579م: آغاز پادشاهی اونه چان در کالاکمول در مکزیک که تا 611م ادامه داشت.
2 سپتامبر 1091م: تصرف اشبیلیه (سویل) در اندلس به دست مرابطون و سقوط دولت بنی عبّاد پس از 68 سال حکومت
11 شهریور 607خ: شکست سلطان جلال الدین خوارزمشاه از مغولان در نزدیکی اصفهان
11 شهریور 737خ: آغاز دوران فرمانروایی شاه شجاع مظفری در فارس که تا 763خ ادامه داشت.
3 سپتامبر 264م: درگذشت سون شیو، شاه وو در چین، در 29 سالگی، پس از 6 سال فرمانروایی؛ سون هائو جانشین او شد و تا 280م فرمان راند.
3 سپتامبر 301م: تأسیس سان مارینو، یکی از کوچکترین کشورهای جهان، توسط قدیس مارینوس
3 سپتامبر 863م: شکست مسلمانان از بیزانسیها در کنار رود لالاکائون در شمال ترکیه کنونی؛ عمر بن عبدالله بن مروان (الاقطاع) در این جنگ کشته شد. او حدود 25 سال امیر ملتیه بود.
12 شهریور 383خ: تولد ناصر خسرو، شاعر و جهانگرد ایرانی، در قبادیان بلخ؛ او در 467خ درگذشت.
3 سپتامبر 1106م: درگذشت یوسف بن تاشفین مرابطی، حاکم مراکش و اندلس، در 88 سالگی، پس از 33 سال فرمانروایی؛ علی جانشین پدرش شد و تا 1142م فرمان راند.
12 شهریور 571خ: درگذشت ابن شهرآشوب، فقیه و مورخ، در 96 سالگی
12 شهریور 571خ: درگذشت قلیچ ارسلان دوم، حاکم سلجوقی آناتولی، در قونیه، پس از 37 سال فرمانروایی
3 سپتامبر 1260م: شکست مغولان از مسلمانان مصر در نبرد عین جالوت در شمال بیت المقدس
12 شهریور 814خ: شکست آق قیونلوها از قراقیونلوها در نبرد ارزن؛ قرایولوک عثمان (رهبر آق قیونلوها) در این جنگ زخم برداشت و 13 روز بعد درگذشت.
4 سپتامبر 401 پ.م: پیروزی اردشیر دوم هخامنشی بر برادرش (کوروش کوچک) در نبرد کوناکسا در بابل؛ کوروش کشته شد و همراهان یونانیش با رنج بسیار بازگشتند.
4 سپتامبر 363م: امضای پیمان صلح سی ساله میان ایران و روم؛ دولت روم ناچار شد تا چهار ایالتی را که 65 سال پیش گرفته بود، به ایران بازگرداند.
4 سپتامبر 476م: برکنار شدن رومولوس آگوستولوس، آخرین امپراتور روم غربی، توسط سردار ژرمنی (اودواکر)؛ بدین ترتیب، امپراتوری روم غربی پس از 502 سال فرمانروایی برچیده شد و قرون وسطی در تاریخ اروپا آغاز گردید.
4 سپتامبر 626م: برکنار شدن گائوزو، امپراتور چین و پایه گذار سلسله تانگ، پس از 8 سال فرمانروایی؛ تایزونگ جانشین پدرش شد و تا 649م فرمان راند.
13 شهریور 168خ: تولد عبدالعظیم حسنی، فقیه عرب، در مدینه؛ او در 245خ در شهر ری درگذشت.
13 شهریور 514خ: کشته شدن مسترشد، بیست و نهمین خلیفه عباسی، در 42 سالگی در مراغه، پس از 17 سال خلافت
13 شهریور 592خ: درگذشت نجیب الدین ابوحامد علی بن عمر سمرقندی، پزشک ایرانی، در هرات
13 شهریور 779خ: تصرف شهر سیواس به دست امیر تیمور گورکان، پس از 18 روز محاصره
5 سپتامبر 590م: درگذشت اوتاری، شاه لومباردها در ایتالیا، در 50 سالگی در پاویا، پس از 6 سال فرمانروایی؛ آگیلولف جانشین او شد و تا 616م فرمان راند.
5 سپتامبر 1566م: درگذشت سلیمان قانونی، سلطان عثمانی، در 71 سالگی در صربببستان، پس از 46 سال فرمانروایی
15 شهریور 74خ: شکست خوارج صُفری از حجاج بن یوسف ثقفی (والی عراق) در نزدیکی موصل؛ صالح بن مسرّح تمیمی (رهبر خوارج) کشته شد و شبیب بن یزید شیبانی به ریاست خوارج صفری برگزیده شد.
15 شهریور 249خ: درگذشت محمد بن اسحاق بخاري، فقيه ايراني، در 60 سالگي؛ «جامع صحيح» از آثار اوست كه به «صحيح بخاري» معروف است. اين كتاب يكي از صحاح ستّه (ششگانه) است كه براي مسلمانان سنّي مذهب داراي ارزش بسيارند. «السنن»، «تاريخ صغير»، «تاريخ اوسط» و «تاريخ كبير» از ديگر آثار امام محمد بخاري است. تاريخ درگذشت او را در 16 مهر 246خ هم گفته اند.
7 سپتامبر 1251 پ.م: وقوع خورشید گرفتگی در تبس یونان؛ روایات یونانی تولد هراکلس پهلوان (هرکول) را در چنین روزی دانسته اند. هراکلس 52 سال عمر کرد.
7 سپتامبر 1159م: شكست ناوگان سيسيل (شامل 150 كشتي) از ناوگان مراكش (شامل 70 كشتي)، در سواحل مهديه تونس؛ 7 كشتي سيسيلي به دست مسلمانان افتاد و مسيحيان شكست خوردند.
16 شهریور 772خ: تصرف بغداد به دست امیر تیمور گورکان
16 شهریور 789خ: شکست سلطان احمد جلایر (حاکم عراق) از قرایوسف قراقیونلو (حاکم آذربایجان) در نزدیکی روستای اسد (12 کیلومتری تبریز)؛ سلطان احمد اسیر و کشته شد و حکومت 70 ساله آل جلایر در عراق پایان یافت.
8 سپتامبر 3761 پ.م: مبدأ گاهشماری یهودی؛ روایات یهود آفرینش آدم را در پنجم ماه نیسان این سال (8 مارس 3760 پ.م) دانسته اند.
8 سپتامبر 712م: آغاز امپراتوری شوان زونگ در چین که تا 756م ادامه داشت.
17 شهریور 537خ: تولد فریدالدین محمد عطار، شاعر و عارف ایرانی، در نیشابور؛ او در 609خ به دست مغولان کشته شد.
9 سپتامبر 129 پ.م: شکست سلوکیان از فرهاد دوم اشکانی در سوریه
9 سپتامبر 65م: کشتار دو هزار تن از اهالی شهر رم به جرم قیام بر ضد امپراتور نرون
9 سپتامبر 1087م: درگذشت ويليام فاتح، شاه انگلستان، در 60 سالگي در روان فرانسه، پس از 21 سال فرمانروایی؛ او از 1035 تا 1066م دوك نورماندي در فرانسه بود. در 1071 مخالفان را سركوب كرد و در 1085 دستور تدوين كتاب جامعي درباره انگلستان را صادر كرد.
10 سپتامبر 210 پ.م: درگذشت شی هوانگ تی، امپراتور چین، در 50 سالگی، پس از 37 سال فرمانروایی؛ او سازنده دیوار بزرگ چین است.
10 سپتامبر 808م: تکمیل کار تصرف سرزمین سومالی در شرق آفریقا، به دست مسلمانان
19 شهریور 442خ: درگذشت طغرل سلجوقی، پادشاه ایران و پایه گذار دولت سلجوقیان، در 68 سالگی در شهر ری، پس از 25 سال فرمانروایی؛ آلپ ارسلان جانشین عمویش شد و تا 451خ فرمان راند.
19 شهریور 469خ: تصرف دژ الموت در نزدیکی قزوین به دست حسن صباح؛ او رهبر اسماعیلیان بود و تا سال 503خ فرمان راند. حکومت اسماعیلیان در الموت تا 635خ ادامه داشت.
19 شهریور 492خ: درگذشت محمد بن احمد ابيوردي، اديب و شاعر و مورخ ايراني عرب زبان، در اصفهان؛ «تاريخ ابيورد»، «تاريخ نسا»، «طبقات العلوم» و «الكبير في الانساب» از آثار اوست.
10 سپتامبر 1171م: سقوط دولت فاطمیان پس از 262 سال حکومت در مصر و شام و شمال آفریقا؛ دولت ایوبیان تأسیس شد که تا 1250م در مصر و تا 1341م در شام پابرجا ماند.
10 سپتامبر 1526م: تصرف شهر بوداپست مجارستان به دست ترکان عثمانی
11 سپتامبر 600م: تولد یوکنوم چین دوم، شاه کالاکمول در مکزیک؛ او در 636م به شاهی رسید و در 686م درگذشت.
11 سپتامبر 615م: شکست چینیها از ترکان در نبرد یانمن
20 شهریور 352خ: تولد ابوریحان محمد بن احمد بیرونی، دانشمند ایرانی، در خوارزم؛ او در 427خ درگذشت.
20 شهریور 368خ: درگذشت شرف الدوله شيردل، حاكم ديلمي فارس و عراق، در 27 سالگي، پس از 6 سال حكومت؛ بهاءالدوله جانشين برادرش در عراق شد.
20 شهریور 368خ: درگذشت محمد بن حسين زبيدي، اديب عرب اندلسي، در 63 سالگي در اشبيليه (سويل اسپانيا)
20 شهریور 450خ: درگذشت ابوبكر احمد خطيب بغدادي، فقيه و اديب و مورخ عرب، در 69 سالگي؛ «تاريخ بغداد»، «ادب الفقيه و متفقّه»، «الكفايه في قوانين الروايه» و «جامع آداب الراوي و السامع» از آثار اوست.
20 شهریور 773خ: کشته شدن فضل الله نعيمي استرآبادي، صوفي ايراني؛ او باني طريقت حروفيه است.
12 سپتامبر 490 پ.م: شکست سپاه 20 هزار نفری ایران از سپاه 11 هزار نفری آتن در نبرد ماراتون در یونان
12 سپتامبر 372م: آغاز پادشاهی شیائو وو از سلسله جین شرقی در چین که تا 396م ادامه داشت.
21 شهریور 248خ: آغاز قیام خونین بردگان سیاه در عراق به رهبری صاحب الزنج (علی بن محمد عبدالقیسی ورزنینی)؛ او در 262خ کشته شد و قیام بردگان پایان یافت.
21 شهریور 614خ: درگذشت براق حاجب، حاکم کرمان و پایه گذار دولت قراختایی، پس از 8 سال حکومت
13 سپتامبر 81م: درگذشت تیتوس، امپراتور روم، در 42 سالگی، پس از دو سال فرمانروایی
13 سپتامبر 122م: آغاز ساخت دیوار هادریانوس در شمال انگلستان، برای جلوگیری از یورش بربرهای اسکاتلند؛ ساخت این دیوار 115 کیلومتری 5 سال طول کشید.
13 سپتامبر 379م: آغاز پادشاهی یاکس نون آیین در تیکال در گواتمالا که تا 411م ادامه داشت.
13 سپتامبر 531م: درگذشت قباد یکم ساسانی، شاه ایران، در 82 سالگی، پس از 43 سال فرمانروایی؛ خسرو انوشیروان جانشین پدرش شد و تا 579م فرمان راند.
22 شهریور 59خ: شهادت مسلم بن عقیل، فرستاده امام حسین (ع)، در کوفه
13 سپتامبر 1321م: درگذشت دانته، شاعر ایتالیایی؛ در 56 سالگی در راونا
14 سپتامبر 533م: شکست واندالها از بیزانسیها در نبرد دکینیوم در نزدیکی کارتاژ
14 سپتامبر 585م: درگذشت بیداتسو، امپراتور ژاپن، در 47 سالگی، پس از 14 سال سلطنت
14 سپتامبر 629م: امضای قرارداد استرداد (پس دادن) صلیب میان ایران و بیزانس؛ ایرانیان که در 615م اورشلیم را تصرف کرده بودند، در این سال فلسطین را به بیزانس پس دادند.
14 سپتامبر 868م: تأسیس دولت بنی طولون در مصر که تا 905م پابرجا بود. پایه گذار این دولت، احمد بن طولون نام داشت که تا 884م فرمان راند.
14 سپتامبر 1389م: تصرف صربستان توسط ارتش عثماني؛ اين كشور در 1459م به طور كامل ضميمه عثماني شد و تا 1804م جزو اين امپراتوري بود.
24 شهریور 1خ: خروج پیامبر اسلام برای رفتن به یثرب (مدینه النبی)؛ مشرکان در بامداد این روز قصد کشتن پیامبر را داشتند.
15 سپتامبر 642م: تصرف بندر اسکندریه در مصر به دست عمرو بن عاص
15 سپتامبر 668م: کشته شدن کنستانس دوم، امپراتور بیزانس، در 38 سالگی در سیراکوز سیسیل، پس از 27 سال فرمانروایی
15 سپتامبر 994م: شکست بیزانسیها از فاطمیان در کنار رود اورونتس در سوریه
24 شهریور 574خ: درگذشت افضل الدین بدیل خاقانی شروانی، شاعر ایرانی، در 69 سالگی در تبریز
15 سپتامبر 1453م: تصرف یونان به دست ترکان عثمانی
16 سپتامبر 407م: تأسیس دولت یان شمالی در چین که تا 436م پابرجا بود.
25 شهریور 501خ: درگذشت ابومحمد قاسم بن علي بصري (حريري)، اديب و شاعر عرب، در 68 سالگي؛ «مقامات حريري» و «درّه الغواص» از آثار اوست.
25 شهریور 520خ (9 سپتامبر 1141م): شكست سلطان سنجر سلجوقي از تركان قراختائي، در منطقه قطوان در فرارود؛ امیر فرامرز (اتابک یزد) در این جنگ کشته شد. او از سال 474خ حاکم یزد بود.
25 شهریور 814خ: درگذشت قرایولوک عثمان، رهبر ترکمانان آق قیونلو، در 80 سالگی؛ او در 757خ به رهبری قوم خود رسید و در 781خ از سوی امیر تیمور گورکان به حکومت دیاربکر منصوب شد.
26 شهریور 123خ: درگذشت یزید بن ولید، خلیفه اموی، در 36 سالگی، پس از 5 ماه خلافت؛ ابراهیم جانشین برادرش شد و دو ماه فرمان راند.
18 سپتامبر 53م: تولد ترایانوس، امپراتور روم؛ او در 98م به سلطنت رسید و در 117م درگذشت.
18 سپتامبر 96م: کشته شدن دومیتیانوس، امپراتور روم، در 45 سالگی، پس از 15 سال فرمانروایی
18 سپتامبر 324م: شکست لیکینیوس (امپراتور روم شرقی) از کنستانتین (امپراتور روم غربی) در خریسوپولیس؛ بدین ترتیب سلطنت 16 ساله لیکینیوس پایان یافت و کنستانتین تنها امپراتور روم شد.
27 شهریور 165خ: درگذشت هادی، چهارمین خلیفه عباسی، در 25 سالگی، پس از یک سال خلافت؛ هارون الرشید جانشین برادرش شد و تا 188خ فرمان راند.
27 شهریور 165خ: تولد مأمون، هفتمین خلیفه عباسی؛ او در 192خ به خلافت رسید و در 212خ درگذشت.
27 شهریور 816خ: آغاز ساخت مسجد گوهرشاد در مشهد به فرمان شاهرخ تیموری؛ گوهرشاد نام همسر شاهرخ بود.
19 سپتامبر 86م: تولد آنتونینوس پیوس، امپراتور روم؛ او در 138م به سلطنت رسید و در 161م درگذشت.
19 سپتامبر 616م: آغاز تحریم اقتصادی و سیاسی مسلمانان از سوی مشرکان مکه در شعب ابی طالب؛ این تحریم دو و نیم سال ادامه داشت.
28 شهریور 216خ: دستگیر شدن بابک خرم دین، آزادی خواه ایرانی، در ارمنستان؛ او را به برزند اردبیل و نزد افشین فرستادند.
28 شهریور 313خ: تصرف رامهرمز در خوزستان به دست مرداویج پسر زیار
28 شهریور 317خ: تولد صاحب بن عبّاد (ابوالقاسم اسماعیل)، ادیب ایرانی و وزیر دیلمیان ری و اصفهان، در شهر طالقان؛ او در 374خ درگذشت.
28 شهریور 673خ: انتشار پول كاغذي «چاو» در تبريز، به فرمان خواجه صدرالدين زنجاني، وزير ايران؛ اين اسكناس در چين رايج بود ولي در ايران مورد استقبال مردم قرار نگرفت. چاو تنها 13 روز رواج داشت. هدف از نشر اين پول، جبران كسري خزانه بود.
20 سپتامبر 217 پ.م: شکست رومیان از هانیبال کارتاژی در نبرد تراسیمنه
20 سپتامبر 417م: سقوط دولت چئینِ پسین در چین، توسط دولت جین شرقی، پس از 33 سال حکومت
20 سپتامبر 451م: شکست هونها (به رهبری آتیلا) از رومیان (به رهبری فلاویوس آتیوس) در شمال شرقی فرانسه
20 سپتامبر 634م: تصرف شهر دمشق به دست خالد بن ولید؛ تاریخ این رویداد را در 10 اکتبر 635م نیز گفته اند.
29 شهریور 92خ: شهادت سعید بن جبیر در 48 سالگی در عراق؛ او از یاران امام سجاد (ع) بود و به فرمان حجاج بن یوسف به شهادت رسید. تاریخ شهادت سعید بن جبیر را در یکم دیماه نیز گفته اند.
29 شهریور 525خ: کشته شدن عمادالدین زنگی، حاکم موصل و حلب، در 60 سالگی، پس از 19 سال حکومت؛ او پایه گذار دولت اتابکان زنگی در موصل بود که تا 1250م پابرجا ماند.
29 شهریور 713خ: درگذشت شيخ صفي الدين اردبيلي (ابوالفتح اسحاق بن جبرئيل)، صوفي و عارف ايراني، در 82 سالگي در اردبيل؛ او نياي شاهان صفوي ايران است. شيخ صفي در آبان 664خ به حضور شيخ زاهد گيلاني رفت و در سال 680خ و پس از درگذشت استادش، رياست صوفيان را عهده دار شد. شيخ صدرالدين جانشين پدرش در رياست صوفيان شد و در 771خ درگذشت. نسب شيخ صفي با 5 واسطه به پيروز كردي سنجاري مي رسد. بنا بر اين، او از نسل كردان شافعي مذهب عراق بوده و بعدها نسب سادات را براي او ساخته اند.
21 سپتامبر 480 پ.م: تصرف شهر آتن خالی از جمعیت به دست خشایارشای هخامنشی
21 سپتامبر 19 پ.م: درگذشت ویرژیل، شاعر رومی، در 51 سالگی
21 سپتامبر 310م: درگذشت لیو یوان، شاه هان ژائو در چین و مغولستان، پس از 6 سال فرمانروایی
21 سپتامبر 454م: اعدام فلاویوس آتیوس، صدر اعظم روم غربی، در 58 سالگی؛ او در 433م به صدارت رسید و در 451م هونها را در فرانسه شکست داد.
21 سپتامبر 668م: سقوط پادشاهی کوگوریو در شمال کره، پس از 704 سال فرمانروایی؛ قلمرو کوگوریو ضمیمه اتحادیه شیلا شد که تا 935م پابرجا بود.
21 سپتامبر 1451م: تولد کریستوف کلمب، دریانورد ایتالیایی، در جنوا؛ او در 1506م درگذشت.
30 شهریور 962خ: درگذشت وحشي بافقي (كمال الدين محمد)، شاعر ايراني، در 60 سالگي؛ مثنويهاي «خلد برين»، «ناظر و منظور» و «فرهاد و شيرين» از آثار اوست.
22 سپتامبر 337م: آغاز جنگ 13 ساله میان ایران و روم که با پیروزی ایران همراه بود.
22 سپتامبر 852م: درگذشت عبدالرحمان دوم، چهارمین حاکم اموی اندلس، در 60 سالگی، پس از 30 سال حکومت؛ محمد جانشین پدرش شد و تا 886م فرمان راند.